Gala i Ovidio: tradición que se reinventa, emoción que resiste.

Cando dous mundos se atopan

Cando Aida Tarrío e Raül Refree coincidiron en 2021 no Pazo de Mariñán, poucos podían imaxinar que daquela confluencia ía nacer unha das propostas máis delicadas, honestas e radicais da música contemporánea galega. Gala i Ovidio, o nome do proxecto que une a unha das voces máis recoñecidas da música tradicional galega actual co prestixioso produtor catalán, é moito máis ca unha colaboración: é unha viaxe común cara a unha música sen corsés, fondamente emocional e tan enraizada como libre.

Raül Refree: o alquimista do son

Para entender a relevancia de Gala i Ovidio hai que deterse na figura de Raül Refree (Raül Fernández Miró), un dos nomes fundamentais da música ibérica das últimas dúas décadas. Refree é un produtor que redefine a tradición sen esnaquizala, un alquimista do son que fixo posible o xiro conceptual de Rosalía con Los Ángeles (2017), e que tamén ten colaborado con artistas como Rocío Márquez, Niño de Elche ou Rodrigo Cuevas, sempre buscando a emoción dende a exploración formal.

A súa traxectoria é a dun músico que parte do ruído e da experimentación –como no proxecto Refree ou en colaboraciones con Lee Ranaldo de Sonic Youth–, pero que atopou na música de raíz un espazo de liberdade. Con el, o flamenco, a copla ou a canción tradicional deixan de ser xéneros pechados para converterse en linguaxes abertas ao presente.

Aida Tarrío: voz dun tempo novo

Aida Tarrío é, xunto ás súas compañeiras de Tanxugueiras, unha das responsables de ter colocado a música galega nun novo plano de visibilidade. Pero o seu labor vai máis aló do que se ve nos escenarios masivos: Aida é mestra, bailarina e defensora dunha tradición viva. A súa voz condensa xeracións de mulleres que cantaron sen permiso, que fixeron da palabra un lugar de resistencia.

Nos seus proxectos persoais, como agora en Gala i Ovidio, mostra unha faceta máis íntima e atrevida. Aida non interpreta tradicións: reencárnaas, actualízaas, fai que resoen no corpo de quen escoita.

Gala i Ovidio: a xénese dun proxecto único

O proxecto naceu en segredo, con tempo e coidado, durante catro anos de encontros e gravacións que deron lugar a unha obra onde cada canción é un pequeno universo. O nome, Gala i Ovidio, rende homenaxe aos xemelgos da escritora Rosalía de Castro. Unha referencia literaria e afectiva que revela a vontade do dúo de enraizar o seu traballo no imaxinario galego dende unha mirada contemporánea.

No seu primeiro EP, Un final, presentado en marzo de 2025, atopamos catro cancións que se moven entre a dor e a esperanza. De maio a abril, primeiro adianto, é unha reafirmación identitaria fronte ás presións do mundo da imaxe. Cara o mar, con ecos case cinematográficos, narra o baleiro da ausencia e a forza do que xa non está. A teoría da gravidade, peza inaugural do proxecto, explora a toxicidade dunha relación e o camiño cara á liberación. E Aluméame pecha o traballo cun regreso á tradición, invertendo o ciclo e convertendo o final nun novo comezo.

Segundo EP: do desexo á imposibilidade

Co segundo EP en camiño, o proxecto abre novas vías expresivas. Sí quiero, primeira entrega, é unha canción de amor total, sen filtros, onde o pop e a electrónica se mesturan cunha pulsión irrefreable. No puedo, en cambio, explora a dor do desexo que non pode materializarse, cun piano espido e voces procesadas que afondan nunha melancolía luminosa. Estas pezas amosan un traballo que non busca o impacto inmediato, senón a permanencia emocional.

O valor do risco

Gala i Ovidio é un acto de valentía artística. Non busca agradar a todos os públicos nin repetir fórmulas de éxito. Ao contrario: aposta pola escoita atenta, pola poesía do cotiá, pola tradición como territorio de liberdade. É un proxecto que se inscribe na liña de renovacións radicais da música popular, como o fixeron artistas como Lhasa de Sela, Björk ou mesmo Sílvia Pérez Cruz, e que entende que o futuro da música de raíz pasa pola liberdade creativa e o respecto ás emocións profundas.

En tempos de sobreprodución musical e lanzamentos fugaces, Gala i Ovidio aposta polo detalle, pola emoción duradeira e pola beleza do proceso. É un proxecto necesario porque lembra que a tradición non é un museo, senón un campo de xogo onde cada xeración debe deixar a súa pegada. E porque artistas coma Aida Tarrío e Raül Refree son capaces de facer que, ao escoitalos, nos recoñezamos no que fomos e no que queremos chegar a ser.