Lumedoloop transforma a vergoña en orgullo en ‘Non Traio Un Laio’, un manifesto pola dignidade do galego

Nun momento crítico para o futuro da lingua, Lumedoloop volve facer do hip hop unha ferramenta de intervención cultural directa. Non Traio Un Laio, terceiro adianto do álbum (Re)existencia, non é unha canción máis: é unha toma de posición clara fronte á submisión lingüística e ao descenso alarmante de galegofalantes, especialmente entre a xente nova.

Lonxe de calquera ton derrotista, o trío aposta pola confrontación simbólica e pola afirmación colectiva. “Non traio un laio. Traio un manifesto”, resume Jamas, poñendo palabras a unha ferida histórica que atravesa xeracións: a da vergoña aprendida. A canción nomea esa ferida para desactivala, convertendo a rabia e a memoria nun motor de orgullo activo. O galego aparece aquí non como reliquia, senón como corpo vivo, afecto herdado e futuro posible.

A letra constrúe un percorrido emocional que vai da humillación á dignidade, con imaxes tan crúas como memorables e proclamas que non buscan agradar, senón sacudir conciencias. Todo iso sobre unha base sonora sólida e hipnótica asinada por Møu, cun beat electrónico de pulsión break que avanza sen concesións, mentres DJ Mil engade textura e tensión cun traballo de scratches preciso, case cirúrxico.

O lanzamento complétase cun videoclip realizado por A. L. Crego, que opta por unha estética de pixel art inspirada nos videoxogos dos anos 90. A decisión non é nostálxica nin decorativa: a pixelación funciona como metáfora dunha identidade fragmentada e dun conflito que moitos queren dar por superado, pero que segue plenamente vixente. As caras non se ocultan: amósase a ferida.

Lumedoloop —proxecto que reúne a Jamas e Møu, históricos de Dios Ke Te Crew, xunto a DJ Mil— continúa así debuxando o mapa conceptual de (Re)existencia, un debut que verá a luz o 20 de febreiro e que entende a creación artística como resistencia, pensamento crítico e celebración colectiva. Se en Rico de Sabor e Rap Cru falaban de dignidade vital e da esencia do xesto creativo, en Non Traio Un Laio o foco está claro: a lingua tamén é territorio político, emocional e común.

Nun ecosistema cultural cada vez máis condicionado por dinámicas de mercado e por unha homoxeneización lingüística cómoda para a industria, propostas como a de Lumedoloop lembran que a música pode —e debe— incomodar, nomear conflitos e ofrecer ferramentas simbólicas para pensarnos como comunidade. Aquí non hai laios: hai voz, memoria e vontade de futuro.